Της ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΤΖΑΒΕΛΛΑ /ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
Στο δρομολόγιο Πειραιάς - Χαλκίδα του προαστιακού σιδηροδρόμου υπάρχουν δύο κατηγορίες επιβατών. Αυτοί που ταξιδεύουν στις γραμμές του τρένου και οι άλλοι, που ταξιδεύουν στις «γραμμές» των ναρκωτικών. Και είναι οι δεύτεροι που πλειοψηφούν μέσα στα βαγόνια, μετατρέποντας το τρένο σε κινούμενο στέκι ναρκομανών.
Στάση ΣΚΑ. «Σκανκ» την αποκαλούν κάποιοι χρήστες, «τιμής ένεκεν» στη χημική ινδική κάνναβη. Το Σιδηροδρομικό Κέντρο Αχαρνών είναι ο κομβικός σταθμός μέσω του οποίου δικτυώνονται χρήστες από τον Πειραιά, τη Χαλκίδα, την Κόρινθο και τις περιοχές της Ανατολικής Αττικής με τα φτηνά «σουπερμάρκετ» του Μενιδίου. Ετσι αποκαλούν οι ίδιοι τα σπίτια απ' όπου «ψωνίζουν» ναρκωτικά.
Στο διάδρομο του τρένου, δύο σκελετωμένα δάχτυλα σχηματίζουν μέσα από ένα κίτρινο μανίκι το σήμα της νίκης. Ζητούν ένα δίευρω «για μια τυρόπιτα». Οταν εξασφαλίσουν λίγα ψιλά, κατεβαίνουν στο ΣΚΑ και ανηφορίζουν τη λεωφόρο Φιλαδελφείας, στρίβουν αριστερά στον Αγιο Δημήτριο, εκεί όπου «ξεφουρνίζεται» όχι η τυρόπιτα, αλλά η «ρούχλα», όπως αποκαλούν μεταξύ τους την ηρωίνη. Τα απογεύματα παίρνουν ξανά το τρένο της επιστροφής στον Πειραιά. Σωροί από μπουφάν «χυμένοι» πάνω στις θέσεις. Αποστεωμένοι άνθρωποι που μοιάζουν νεκροί. Θα ξυπνήσουν άραγε στο τέρμα; Και ποιος θα είναι ο «τυχερός» επιβάτης που θα καθίσει σ' αυτή τη θέση που είναι γεμάτη στοματικά υγρά και ακαθαρσίες; Ισως η Π., καθηγήτρια, η οποία πέντε φορές την εβδομάδα μεταβαίνει από τον Πειραιά σε σχολείο της Βοιωτίας.
Σαν στον ΟΚΑΝΑ
«Παλιά ήταν λίγοι. Τώρα είναι, όπως βλέπεις, οι περισσότεροι. Κάθε μέρα η ίδια κατάσταση. Από το ΣΚΑ ώς τον Πειραιά είναι σαν να είσαι στον ΟΚΑΝΑ, όχι στο τρένο. Αυτό ξεκίνησε περίπου πριν από ένα χρόνο. Από τη στιγμή που η γραμμή της Χαλκίδας ανέλαβε και τα δρομολόγια της Αττικής», λέει η ίδια. Σύριγγες, καλαμάκια, αλουμινόχαρτα, μέχρι και κηλίδες αίματος έχει δει πολλές φορές στο δάπεδο του τρένου. Αναμενόμενο. Σε κάθε δρομολόγιο, άλλωστε, η δημόσια υγεία αιμορραγεί.
«Οταν το βαγόνι είναι άδειο», υποστηρίζει η ίδια, «μας απειλούν για να τους δώσουμε ψιλά. "Θες να βγάλω τη σύριγγα;" είπε ένας μια φορά σε έναν κύριο δίπλα μου. Αν είναι πέντ'-έξι σε κάθε βαγόνι και ένας-δύο εμείς, οι υγιείς, φοβάσαι. Δεν φοβάσαι;».
Δεν χρειάζεται να είσαι τακτικός επιβάτης για να αντιληφθείς ποιος κάνει κουμάντο στο τρένο. «Σας παρακαλώ, κύριοι, κάντε λίγο ησυχία», είπε ένας ελεγκτής σε μια παρέα χρηστών που μάλωναν. Αιτία του διαπληκτισμού ήταν ότι κάποιος αποκοιμήθηκε και άργησαν όλοι στο ραντεβού με τον έμπορο. «Σκάσε κι εσύ! Αντε μη σ' την καρφώσω!», φώναξε ένας από αυτούς στον ελεγκτή που διαμαρτυρήθηκε. Το προσωπικό των αμαξοστοιχιών αναλαμβάνει επικίνδυνες αποστολές. Μπροστά στα μάτια των υπαλλήλων, που καλούνται καθημερινά να αντιμετωπίσουν εκατοντάδες χρήστες, γίνονται δοσοληψίες και ανταλλαγές ουσιών.
«Η κατάσταση είναι ανεξέλεγκτη. Ανεβαίνουν στο τρένο, δεν πληρώνουν, επικαλούνται ότι είναι του ΟΚΑΝΑ, ότι είναι άρρωστοι και κάνουν φασαρίες. Βιβλίο γράφω για όσα βλέπουμε κάθε μέρα. Πέφτουν, γονατίζουν, δεν βλέπουν μπροστά τους», λέει ο Γεώργιος Αντωνίου, πρόεδρος του Προσωπικού Αμαξοστοιχιών, το οποίο είναι υπεύθυνο για την ασφάλεια και τον έλεγχο των επιβατών. Μία φορά, κάποιος λιποθύμησε στα πόδια του από overdose. «Του έδωσα σοκολάτα για να συνέλθει», λέει ο ίδιος. Το καλοκαίρι, ένας άντρας σκυφτός, περπάτησε αργά στην άκρη της αποβάθρας και βούτηξε στο κενό. Πρωτύτερα, είχε βουτήξει στα παραισθησιογόνα. «Νόμιζα ότι ήταν θάλασσα», είπε στο προσωπικό και στους επιβάτες που περίμεναν στην αποβάθρα και τον ανέσυραν σώο και αβλαβή.
Το προσωπικό των αμαξοστοιχιών, έπειτα από συνεχείς συνελεύσεις, προώθησε το ζήτημα στη διοίκηση του ΟΣΕ. «Ζητάμε από το υπουργείο να στείλει αστυνομικούς στα δύσκολα σημεία. Δεν μπορεί ούτε υπάλληλος security να διαχειριστεί δέκα χρήστες, ούτε ελεγκτής. Παλαιότερα τους απομονώναμε. Τώρα είναι η πλειονότητα», λέει ο κ. Αντωνίου.
Οι τσιλιαδόροι
Στην αποβάθρα κόβει βόλτες ένας τσιλιαδόρος. Δεν είναι δύσκολο να τον εντοπίσεις. Τα τρένα περνούν, οι ώρες στον ηλεκτρονικό πίνακα του σταθμού αλλάζουν, και εκείνος εκεί. Κάθε μέρα άλλος. Εποπτεύει το τσούρμο που βγαίνει μόλις ανοίξουν οι πόρτες. Κάποιοι τον αναγνωρίζουν κατεβαίνοντας από το τρένο. «Αυτός αντικαθιστά κατά κάποιο τρόπο τον υπάλληλο security. Είναι ο μόνος που τους βάζει σε τάξη αν πλακωθούν. Οποιος χρήστης σωριάζεται τρέχει και τον μαζεύει για να μην κολλάει το σύστημα», αναφέρει μια πηγή.
«Βάζουν στόχο τους μικρούς και τους παίρνουν τα λεφτά του σινεμά», ισχυρίζεται ο Χρήστος, μαθητής της Β' Λυκείου, ο οποίος τα Σαββατοκύριακα χρησιμοποιεί τον Προαστιακό για να πάει στο Mall. Ισχυρίζεται ότι φίλοι του έχουν πέσει θύματα. Ο ίδιος επιστρέφει με τη βραδινή «βάρδια» ναρκομανών. Στο σκοτάδι όλα μοιάζουν πιο τρομακτικά. «Πέφτουν κάτω και τους μαζεύει ο κόσμος, παίρνουν τη δόση τους μέσα στο τρένο και δεν έχουν κλέψει και λίγους... Υποτίθεται πως υπάρχουν security, αλλά δεν τους έχω δει ποτέ. Φοβόμαστε να χρησιμοποιήσουμε τα τρένα το βράδυ. Και αυτό γίνεται μόνο στο ΣΚΑ, σε κανέναν άλλο σταθμό δεν υπάρχουν τόσοι ναρκομανείς», λέει μια 18χρονη φοιτήτρια, κάτοικος της περιοχής.
Καθώς το τρένο επιστρέφει στον Πειραιά, στην τουαλέτα σχηματίζεται ουρά. Οσοι επιβιβάστηκαν περιμένουν να πάρουν τη δεύτερη δόση τους.
Την πρώτη, την παίρνουν μετά τα «ψώνια» στην αλάνα μετά το ταχυδρομείο, και στις πιλοτές των πολυκατοικιών. Κάποιοι προτιμούν την παιδική χαρά της οδού Κωνσταντινουπόλεως. «Πριν από ένα μήνα τρυπήθηκε παιδάκι εδώ. Υπάρχει άνθρωπος που καθαρίζει αλλά τα βράδια το πρόβλημα εντείνεται», λέει ο Γιάννης, κάτοικος.
«Ερχεται και μου λέει "πεινάω". "Τι πεινάς, βρε; Χθες σου είπα να σε πάω στο φαστ φουντ να φας και είπες 'όχι, βιάζομαι να πάω Πειραιά'. Τώρα πεινάς; Την ουσία σου θες!"», λέει ο κύριος Γιώργος, συνταξιούχος, τακτικός επιβάτης του δρομολογίου ΣΚΑ - Ηράκλειο. «Είδα έναν στο σταθμό με τη σύριγγα στο χέρι να την καρφώνει στους μηρούς του, μέσα από μια τρύπα του παντελονιού! Δεν υπήρχε ελεύθερη φλέβα στα χέρια», λέει σοκαρισμένη μια κάτοικος του Μενιδίου.
Χαμένο βλέμμα
Ενα μπουλούκι σε υπερδιέγερση διασχίζει μια στενή σιδερογέφυρα, μήκους περίπου 100 μέτρων, η οποία συνδέει τις αποβάθρες των τρένων προς Χαλκίδα και Θεσσαλονίκη με τη στάση ΣΚΑ του συρμού από αεροδρόμιο και με τις γειτονιές των Αχαρνών. Κάτοικοι της περιοχής την αποκάλεσαν «γέφυρα των στεναγμών». Δεν διαφέρουν κατά πολύ οι φυλακισμένοι που μεταφέρονταν στα μαρτύρια με αυτούς τους ζωντανούς-νεκρούς που σέρνονται με το ίδιο χαμένο βλέμμα για να «ψωνίσουν» ό,τι είναι σε προσφορά.
Πού και πού, ανάμεσά τους, ανύποπτοι ταξιδιώτες και φαντάροι που σέρνουν τις βαλίτσες τους. Μια παρέα από πέντε σκελετωμένους νεαρούς -καθένας από τους οποίους δεν ζυγίζει πάνω από 50 κιλά- χαιρετούν μια γυναίκα έγκυο στη μέση της γέφυρας. Μια γυναίκα όχι πάνω από 30 ετών, με ζαρωμένα χείλη, «γιαγιά» που έβγαλε τη μασέλα της. «Πάω για αναψυκτικό», λέει μεταξύ άλλων. «Αναψυκτικό» αποκαλούν την κόκα. Οι περισσότεροι βολεύονται με τη σίσα, την «κόκα των φτωχών». Μία δόση κοστίζει 2 ευρώ. Μία ζωή μπορεί και λιγότερο, σκέφτομαι καθώς γυρίζω στο αποστειρωμένο σπίτι μου.