Οι άνεργοι έχουν εξαιρεθεί βάσει του νόμου από την πληρωμή της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης, που επιβάλλεται με συντελεστές από 1% έως 4% σε όσους έχουν εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ. Δεν αρκεί, όμως, να είναι κανείς άνεργος για να αποφύγει την εισφορά, αλλά θα πρέπει να εκπληρώνει δύο προϋποθέσεις, που πρέπει να πληρούνται αθροιστικά, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών:
1. Ο άνεργος θα πρέπει είτε να λαμβάνει επίδομα ανεργίας από τον ΟΑΕΔ ή να είναι εγγεγραμμένος στο μητρώο των ανέργων του εν λόγω οργανισμού για τουλάχιστον δώδεκα συνεχόμενους μήνες, ούτως ώστε να χαρακτηρίζεται μακροχρόνια άνεργος. Οι προϋποθέσεις αυτές πρέπει να συντρέχουν στο πρόσωπό του κατά την 30/04/2012, για να υπάρχει και για το τρέχον οικονομικό έτος ένα σημείο αναφοράς κοινό για όλους τους φορολογούμενους. Συνεπώς, μακροχρόνια άνεργος, για την εφαρμογή του νόμου κατά το οικονομικό έτος 2012, νοείται αυτός που είναι συνεχόμενα εγγεγραμμένος στον ΟΑΕΔ πριν και κατά την 30/04/2011.
2. Να μην έχει κατά τη χρήση 2012 πραγματικά εισοδήματα άλλης πηγής, εκτός από μισθωτές υπηρεσίες, γεγονός που το δηλώνει υπεύθυνα ο φορολογούμενος μαζί με την αίτηση απαλλαγής του από την εισφορά που θα υποβάλει στη ΔΟΥ (μετά τη λήψη του εκκαθαριστικού σημειώματος) και θα ελεγχθεί κατά την υποβολή της φορολογικής του δήλωσης κατά το επόμενο οικονομικό έτος. Στην έννοια του πραγματικού εισοδήματος περιλαμβάνονται όλα τα εισοδήματα που δηλώνονται στη φορολογική δήλωση και φορολογούνται με τις γενικές διατάξεις, όπως ενοίκια ακινήτων, γεωργικά εισοδήματα κ.λπ., ακόμη κι αυτά που υπολογίζονται με τεκμαρτό τρόπο. Δεν υπολογίζονται τα αντικειμενικά εισοδήματα που προσδιορίζονται με βάση τη συνολική ετήσια δαπάνη διαβίωσης και την ετήσια δαπάνη απόκτησης περιουσιακών στοιχείων.
Τα τεκμήρια εισοδήματος «νέας γενιάς», που πλέον ονομάζονται «αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης», μπορεί να «φουσκώσουν» απρόβλεπτα την επιβάρυνση ενός ανέργου που τυχαίνει να έχει στην κατοχή του, για παράδειγμα, ένα αυτοκίνητο Ι.Χ. Το υπουργείο Οικονομικών υπενθυμίζει ότι οι άνεργοι μπορούν να αμφισβητήσουν το συνολικό ποσό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης για κατοικίες, Ι.Χ. και άλλα περιουσιακά στοιχεία εάν αποδείξουν ότι η πραγματική δαπάνη του φορολογουμένου και των μελών που τον βαρύνουν είναι μικρότερη από την αντικειμενική δαπάνη.
Οι άνεργοι θα πρέπει σε αυτή την περίπτωση να αποδείξουν την αλήθεια των ισχυρισμών τους ενώπιον του εφόρου με βάση πραγματικά περιστατικά ή στοιχεία. Ο προϊστάμενος της ΔΟΥ έχει την υποχρέωση να κρίνει αν τα στοιχεία αυτά γίνονται δεκτά ή απορρίπτονται, αιτιολογώντας την απόφασή του.
Αποζημίωση και επίδομα
Οι φοροτεχνικοί υποδεικνύουν δύο τεχνικές λεπτομέρειες που αφορούν όσους έχουν λάβει μέσα στο 2011 επίδομα ανεργίας ή αποζημίωση απόλυσης:
- Τα ποσά που έχουν λάβει ως επιδότηση ανεργίας θα πρέπει να τα αναγράψουν στον κωδικό 661-662 του εντύπου της δήλωσης, ώστε να καλύψουν την αντικειμενική δαπάνη για περιουσιακά στοιχεία. Σε περίπτωση που ένας άνεργος έχει εισόδημα από άλλες πηγές, το οποίο ξεπερνά τα 30.000 ευρώ, τότε τα ποσά από επιδότηση ανεργίας φορολογούνται.
- Οσοι έχουν λάβει αποζημίωση απόλυσης πρέπει να προσέξουν να εγγράψουν το ποσό στον κωδικό 657-658 της δήλωσης, ώστε να αποφύγουν να υπολογισθεί και η αποζημίωση στο εισόδημα που επιβαρύνεται με την εισφορά αλληλεγγύης.
Τι να κάνουν οι απλήρωτοι
Για τους -όχι λίγους πλέον- μισθωτούς που έχουν απλήρωτες οφειλές από τους εργοδότες τους για το 2011 διευκρινίζεται από το υπουργείο Οικονομικών ότι έχουν δικαίωμα να μην τις δηλώσουν στα εισοδήματα του προηγούμενου έτους, ώστε να μη φορολογηθούν για ποσά που δεν έχουν εισπραχθεί πραγματικά. Ομως για να έχουν αυτό το δικαίωμα οι απλήρωτοι μισθωτοί θα πρέπει η βεβαίωση αποδοχών που τους έχουν χορηγήσει οι εργοδότες να αναγράφει τις ανείσπρακτες δεδουλευμένες αποδοχές σε διακεκριμένη σειρά, ώστε να ξεχωρίζουν από τις αποδοχές που εισπράχθηκαν.
Βάσει της βεβαίωσης αυτής ο εργαζόμενος θα υποβάλει δήλωση φόρου εισοδήματος οικονομικού έτους 2012 (χρήση 2011) δηλώνοντας στους αντίστοιχους κωδικούς μόνο τις εισπραχθείσες αποδοχές της χρήσης αυτής καθώς και τον αναλογούντα και παρακρατηθέντα φόρο που αντιστοιχεί σε αυτές.
ΝΩΝΤΑΣ ΧΑΛΔΟΥΠΗΣ/espresso
